Na današnji dan prije 24 godine u beogradskom centru ''Sava'' započeo je 14. vanredni kongres Saveza komunista Jugoslavije koji je trajao dva dana, do 22. januara 1990. godine, a bio je to, po mnogima, početak definitivnog kraja Jugoslavije.
U Kongresu su učestvovali delegati iz svih tadašnjih jugoslavenskih republika i pokrajina, kao i partijski izaslanici Jugoslovenske narodne Armije.
Zbog neslaganja u rešavanju ključnih problema jugoslovenske zajednice, slovenačka i hrvatska delegacija napustile su taj skup. To je bio kraj Saveza komunista Jugoslavije, a mnogi smatraju da je time počeo raspad Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije, koji će se i desiti dvije godine kasnije, već u zimu, odnosno proleće 1992. godine.
Odlazak Slovenaca na dramatičnoj sednici ispraćen je aplauzom, da bi drugog dana 14. kongresa skup napustili i Hrvati predvođeni kasnijim premijerom Hrvatske i liderom SDP Ivicom Račanom. Legendarni sarajevski ''Nadrealisti'' taj događaj su ovekovečili u skeču koji prati pesma ''Rastajemo se mi''.
Dizdarević je rekao da je na 14. kongresu upozoravao da postoji snažna orijentacija ka rušenju Jugoslavije.
- I da je 14. kongres drugačije prošao, mislim da bi teško spasili jedinstvo zemlje. Uloga Saveza komunista Jugoslavije je bila uloga jedne kohezione snage koja je imala veliki uticaj na održavanje i razvoj državnog jedinstva Jugoslavije. Već davno pre 14. kongresa došlo je do ozbiljnog narušavanja osnova jedinstva države i jačanja nacionalizma i separatizma koji se uvukao u neka rukovodstva Saveza komunista, kao što su Savez komuniste Srbije i Savez komunista Slovenije. Inače, 14. kongres je bio pokušaj spašavanja Jugoslavije. Ali, na Kongres su mnogi došli sa stavovima koji su samo produbljivali nejedinstvo i vodili ka raspadu. Sam 14. kongres značio je prvo raspad SK Jugoslavije. Međutim, to nije bio raspad partije, već, ponavljam, i Jugoslavije - kazao je Dizdarević.
Uloga SKJ i atmosfera u zemlji, pojasnio je, bila je takva da raspad Saveza komunista nije mogao da ostane u okvirima organizacije.
- To je bio raspad državnog jedinstva Jugoslavije. Ja sam na samom 14. kongresu u nizu izjava koje sam dao za štampu tokom Kongresa neprekidno objašnjavao da se radi o jedinstvu države Jugoslavije, što se na kraju i pokazalo - dodao je on.
Dizdarević je istakao da za raspad SKJ i Jugoslavije smatra krajnje odgovornim politiku rukovodstva Slobodana Miloševića ''koja je išla ka tome da se razara jedinstvo Jugoslavije, a da bi se nametnuo hegemoni položaj Srbije''.
- Naravno, svoj udeo je imao separatizam koji je jačao u Sloveniji. Dakle, velikosrpski nacionalizam pre svega i nacionalizmi uopšte u Jugoslaviji, a onda, naravno, i separatistička varijanta koja je jačala u Sloveniji - istakao je Dizdarević.
